Eskişehir gerek ekonomik yapısı gerek kent yapısı nedeniyle Türkiye'nin en önde gelen illerinden biridir. Gelişmiş sanayisi, şehir ile bütünleşmeyi başarmış Anadolu, Eskişehir Teknik ve Osmangazi Üniversiteleri ve Türkiye'ye örnek olmuş belediyecilik faaliyetleri ile gören herkesin imrendiği bir kenttir.
Elbette ki kendine göre problemleri, kent içi tartışmaları ve sorunları vardır. Hatta bu sorunları zaman zaman mevcut sorunların çözümü noktasında engel de teşkil eder ama Eskişehir, ortaya koyduğu vizyon ve kentleşme seviyesi ile Türkiye'nin en prestijli şehirlerindendir.
Dolayısıyla Eskişehir herkesin yaşamak istediği, hatta kente gelen öğrencilerin mezun olduktan sonra bile gitmeyip yaşamayı tercih ettiği bilinen bir kenttir. Bu da Eskişehir'in net göç hızının daima yüksek olmasına neden olur. Yani Eskişehir'in aldığı göç verdiği göçten her zaman yüksek olmuştur.
TÜİK verileri incelendiğinde 1980 yılından itibaren Eskişehir, hiçbir zaman göç veren değil göç alan bir il olmuştur. Bunda elbette ki sanayi kuruluşlarının, üniversitelerin ve yaşanabilirlik seviyesinin yüksek olmasının etkisi vardır.
SON 10 YIL ORTALAMASI BİNDE 9,14
Bu verileri önceki gün incelerken dikkatimi çeken bir ayrıntı oldu. Eskişehir'in son 10 yılda net göç hızının 10 yıl ortalamasının Binde 9,14 olduğunu söylemeliyim. Zaten tabloyu detaylı incelediğinizde yıllar bazında Eskişehir'in verdiği ve aldığı göç rakamlarına ilişkin detaylı bilgileri de görebilirsiniz. Son 10 yıl içinde Eskişehir net göç hızı ortalamada binde 9,14 seyrederken geride bıraktığımız yılda Eskişehir'in net göç hızı binde çok sert bir düşüşle binde 3,5'e düştü.
Daha dikkat çekici bir bilgi paylaşayım, Eskişehir'in net göç hızı 1980 yılından bu yana ne az seviyeyi işaret ediyor. Evet, Eskişehir göç alan bir şehir. Hiçbir zaman göç vermiyor. Ama 2018'de net göç hızı tarihte hiç olmadığı kadar düşük.
Bunu da grafikten çok net şekilde eğrinin çok keskin şekilde düşüşünden anlayabilirsiniz. 2016'da 13, 2017'de 12 olan net göç hızı 2018'de 3,5 seviyesinde.
İşte bunun nedeni ne?
Neden Eskişehir net göç hızı 2018 yılında ani ve keskin şekilde net göç hızında düşüş yaşadı?
KRİZ ZAMANLARI GÖÇ ALAMIYORUZ
2008-2018 yılları arası verilere baktığımız zaman belirli dönemlerde Eskişehir net göç hızlarının inişe geçtiğini görüyoruz. Bunlar 2010, 2012 ve 2018.
Dikkat edilirse söz konusu yıllar Türkiye'nin ekonomik kriz içine girdiği ve kısmen de olsa etkilendiği yıllar. Dolayısıyla ekonomik kriz özellikle sanayi ve ekonomik kuruluşları etkilediği için istihdam olanakları kısıtlanıyor. İstihdam olanağı olmadığı için de iller göç almıyor.
2018 yılı da ekonomik krizin boyutunun ne denli yüksek ve şiddetli olduğunun göstergesi olarak yorumlanabilir.
Bana göre ekonomik krizler, Eskişehir'in göç almasını net şekilde etkiliyor ve 2018 yılı da ekonomik krizin şiddetinin göç boyutunu ve ne denli yüksek bir krizle karşı karşıya olduğumuzu gözler önüne seriyor.