Merhaba Değerli Okurlar
Geçtiğimiz 9.yargı paketini incelemiştik, bahsetmiştik. Son zamanlarda ekonomideki dalga hayat şartları sebebi ile birçok insan maddi anlamda güçlük çekmekte ve bankalardan aldıkları kredilerle geçimini sağlamaktadırlar. Sadece bankada değil işi içine senet borçları da giriyor. Peki bu kredileri ödeyemeyince bu kişilerin maaşına haciz gelir mi? Bu kişi emekli ise yine de maaşına haciz gelir mi ? Peki maaş dışındaki gelirlerin haciz durumu nasıl olur ?
EVDEKİ HANGİ EŞYALAR HACZEDİLEMEZ ?
Haczedilemeyen mallar evde lüzumlu olan eşyalardır. Bunlardan buzdolabı, çamaşır makinesi, televizyon, ütü, koltuk takımı, bulaşık makinesi ya da halı haczedilemeyen ürünler arasındadır.
Yargıtay 12. Hukuk dairesi e. 2015/1100 k. 2015/10128 17.4.2015 tarihli kararının da bize ışık tutması açısından ;
6352 sayılı yasanın 16. Maddesi ile değiştirilen 2004 sayılı icra iflas kanunu'nun 82. Maddesinin 1. Fıkrasının 3. Bendi uyarınca; para, kıymetli evrak, altın, gümüş, değerli taş, antika veya süs eşyası gibi kıymetli şeyler hariç borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için lüzumlu olan eşya haczedilemez. Ancak aynı amaçla kullanılan birden fazla eşya olması halinde bunlardan birisinin haczi mümkündür.
MAAŞ HACZİ NEDİR?
Maaş haczi, icra iflas kanunu 83. Maddesi uyarınca yapılan, kişinin düzenli olarak çalışma karşılığı iş yerinden almış olduğu ücretin belirli bir kısmına icra kanalı ile el konulmasıdır.
Maaş haczi nasıl uygulanır?
Kişinin özel sektörde veya devlette çalışması farketmiyor. Her iki durumda da kişinin maaşına haciz konulabiliyor. Eğer kişi çalışıyor ise bu durumda alacaklı vekilinin talebi ile iş yerine icra müdürlüğü tarafından gönderilecek bir tebligat ile işçinin maaşına haciz konulması işvereninden isteniyor. İşveren maaşın dörtte birini haciz tebligatında verilen ıban numarasına yatırır. Daha fazlasını kesemez.
EMEKLİ MAAŞI HACİZ EDİLİR Mİ?
SGK'NIN 5510 sayılı 93. Maddesine göre emekli maaşı haczedilemez ve kesintiye uğramaz. Ancak, üçüncü kişilerin borçlarında maaş haczinin olması 4a ve 4b sigortalılık statüsünde olan vatandaşların yasal izinleri ile haciz işlemi gerçekleşebilir. Sgk, yalnızca kendi alacakları için maaş haczi konulmasına izin verir.
BANKA EMEKLİ MAAŞINA EL KOYABİLİR Mİ ?
Bankalar emekli maşına el koyamamaktadır herhangi bir kesinti yapamamaktadır. Kanunlar bu konuda emeklileri korumaktadır.
İSTİSNA
NAFAKANIN ÖNCELİĞİ
Hükmedilmiş olan nafakanın ödenmemesi durumunda nafaka borçlusuna karşı ilamlı icra takibi başlatılabilecektir. İcra İflas Kanunu 206. Maddesi gereği nafaka alacakları birinci sırada alacak niteliğindedir.
MAAŞ HARİCİNDEKİ PRİM İKRAMİYEYE HACİZ UYGULANABİLİR Mİ?
Yargıtay 12. Hukuk dairesinin 8.9.2015 tarihli kararına göre (E. 2015/8926, K. 2015/20037)
“…Alacaklı tarafından genel haciz yolu ile başlatılan ilamsız icra takibinde; alacaklının talebi üzerine icra müdürlüğünce, işçi olarak çalışan borçlunun işyerinden almakta olduğu ücret, prim ve nemanın 1/4'ü ile ikramiye ve teminatların tamamının üzerine haciz konulmuş olup, borçlunun icra mahkemesine başvurusu, ikramiyenin 1/4'ü dışındaki kısmına konulan haczin kaldırılması ile haciz müzekkeresinde haczine karar verilen prim ve teminatların, haczi kabil olmayan gelirleri de kapsadığından, haczi kabil işçilik alacaklarının açık bir şekilde gösterilmediğine yöneliktir. 4857 Sayılı Kanun'un 35. maddesine göre; işçinin almakta olduğu ücretin 1/4'ünden fazlası haczedilemez. İkramiye, toplu sözleşme farkı ve nema da ücretten sayılacağından onların da aynı koşullarda haczini engelleyen bir yasa hükmü yoktur. 6772 Sayılı Kanun'un 4. maddesinde ise; "fazla mesai, evlilik, çocuk zamları veya primleri, ayni yardımlar, hafta ve genel tatil ücretleri gibi esas ücrete munzam tediyelerin haczedilemeyeceği" belirtilmiştir
İlgili kararda da bahsedildiği gibi bu ek ücretlerde ¼ den fazla kesintiye uğrayamaz.
BANKALARLA YAPILAN SÖZLEŞMELER
Emeklilerin bankalar ile işlem yaptıklarında dikkat etmesi gereken önemli noktalar vardır. Özellikle kredi kartı ve kredi alımlarında bankalar sözleşmeye emekli maaşından kesileceğine dair bir madde ekleyebilir. Bu nedenle bankalarla yapılan sözleşmeyi iyi okumak gerekmektedir.
Bu konular çok hassas ve dikkat edilmesi gereken konulardır. Herhangi bir mağduriyet durumunda vakit kaybetmeden şikâyetçi olunmalıdır.
Haftaya görüşmek üzere…Sağlıcakla…