Merhaba Değerli Okurlar;
Geçtiğimiz hakaret suçunun uzlaştırma kapsamındaki yerini incelemiştik.
Bu hafta ise İş Kazası nedir? Nelerikapsar onu anlatmaya çalışacağız.
İŞ KAZASI NEDİR?
İş kazası 5510 saylı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 13. Maddesinde tanımlanmıştır. Buna göre:
İş kazası;
a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
c) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir
yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaydır.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda ise iş kazası “İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hâle getiren olay” olarak tanımlanmıştır.
İş Kazasını Bildirim Süresi Ne Kadar?
İşveren en geç kazadan sonraki 3 iş günü içinde kolluk kuvvetlerine ve SGK’ya bildirim yapmak zorundadır. İş kazası eğer işverenin kontrolü dışında bir yerde olmuşsa bu süre işverenin kazayı öğrendiği tarihten itibaren başlar. İşveren eğer bu yükümlülüğünü yerine getirmezse işçi de bildirim yapabilecektir.
İş Kazasına Giren Durumlar Nelerdir?
•€Çalışanın, işveren tarafından verilen işi yürüttüğü sırada veya kendi hesabına bağımsız olarak iş alanında çalıştığı sırada geçirdiği kazalar, iş kazası olarak sayılmaktadır.
•€Sigortalı çalışan iş kazasını, çalıştığı alanda veya işverenin, iş kapsamı içinde veya dışında çalışma alanının dışına gönderdiği zamanlarda da geçiriyorsa, iş kazası olarak sayılmaktadır. Örneğin çalışandan iş yeri dışında ve işinden bağımsız herhangi bir şey yapması istenirse ve işçi bunu yaparken kazaya uğramış olsa dahi iş kazasına uğradığı kabul edilecektir.
•€Bebeğine süt veren anne çalışanın bu sırada uğradığı kazalar da iş kazası olarak kabul edilir.
•€Çalışanların, işe gidip gelirken veya herhangi bir iş dolayısıyla işveren tarafından sağlanan araçlarda kaza yapması da iş kazası kapsamına girmektedir.
GÜNCEL YARGITAY KARARLARINA GÖRE İŞ KAZASI KABUL EDİLEN DURUMLAR
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi’nin 2018/5771 Esas sayılı kararında işverenin üyesi olduğu dernekte futbol turnuvasına katılan turnuva sırasında sakatlanması iş kazası kabul edilmiştir.
Dosya içeriğine göre davalı şirketin sigortalı çalışanı olan ve davalı şirketin üyesi olduğu dava dışı ... ... Adamları Derneği tarafından düzenlen 2014-2015 Futbol ... için davalı şirketi temsil eden yetkili kişinin talimatı ile futbol sorumlusu belirlenerek futbol oynayabilen ve gönüllü olan işçiler tarafından oluşturulan “... 1949” adlı futbol takımı kurulduğu, işverenin talimatı ile kurulan bu takımda görev alan davacının 20.01.2015 tarihli müsabakada, halı sahada futbol oynarken sakatlandığı, meydana gelen kaza olayında, futbol takım kadrosunun davalı şirketçe görevlendirilen takım sorumlusu tarafından şirket çalışanları arasından oluşturulmuş olması, halı saha ve diğer giderlerin turnuvaya katılan şirketlerce ve dolayısıyla davalı şirketçe karşılanmış olması, davalı şirket çalışanlarının halı sahaya gidiş-gelişi için servis ve şoför tahsisinin davalı şirketçe sağlanmış olması karşısında, davalı şirketin ... organizasyonu içerisinde görevlendirildiği, bu nedenle 5510 sayılı Yasanın 13. maddesi birinci fıkrasının c bendi hükmünde belirtildiği şekilde “bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda” meydana gelen kaza olayının iş kazası olarak kabul edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır
Yargıtay GHK. 6.07.2005 tarih ve 2005/10-444, 2005/449 sayılı kararında ise işyerinde kalan işçilerin yıkanması için gerekli koşulları sağlamadığı dolayısıyla dereden yıkanan işçilerin derede yaşadıkları kazayı da iş kazası kabul etmiştir.
Somut olayda işverenin işyerinde çalışan ve geceleri de işyerinde kalan sigortalılar için özel yıkanma yerleri hazırlamadığı bu nedenle kazalı sigortalının zorunlu olarak işyerinde bulunan dereye girerek yıkandığı bu nedenle konunun 11 ve 5. maddeleri kapsamında iş kazası olduğu ve çalışma saati dışında sigortalının yıkanmış olmasının sonuca etkili bulunmadığı gözetilmeden yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Yargıtay 21. HD., E. 2018/2721 K. 2019/2084 sayılı kararında işyerinde kalp krizi geçirerek ölen işçinin rahatsızlığının iş yerinde başlaması nedeniyle iş kazası kabul etmiştir.
Somut olayda; tüm dosya kapsamındaki tanık sözleri ile ölüme neden olan rahatsızlığın işyerinde başladığı açıktır ve olay işkazasıdır. Davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Yargıtay 21. HD., E. 2018/7249 K. 2019/48 sayılı kararındaişçinin iş yerinde başlayan mide bulantısı ve baş ağrısı sebebiyle geçirdiği beyin kanamasını iş kazası olarak kabul etmiştir.
Adli Tıp Genel Kurul raporunda, davacı murisinin baş ağrısı, mide bulantısı ve kusma şikayetlerinin ölümüne yol açan beyin kanamasının bulguları olabileceği ve sürecin iş yerinde başladığının kabulü gerektiği belirtildiğinden davacının murisinin ölümünün 506 sayılı Yasanın 11.maddesi uyarınca işkazası olduğunun tespitine karar verilmesi gerektiği halde yazılı şekilde davanın reddi usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
