Zafer Çatel
AKP ilk turda alıyoruz diyenler vardı.
CHP de en az % 60 oy alacak diyerekaçılışını yapanlar vardı.
Ben seçimler bıçak sırtında…2.tura gidiyor diyordum ve yazdım.Kızanlar, alkışlayanlar da oldu.
Yansız olmak. Objektif ve tutarlı olmak lazım.
Gazetecilik derslerinde, Türkiye’nin siyasi tarihi dersleri okutulurdu. Bu dersler, iyi bir gazeteci olmanın önemli koşullardan biridir. Gazetecilik dışından gelenler, bu konu başlıklarını en alt seviyede bile bilgi sahibi olmaz ise, yanlış değerlendirmeler yapma olasılıkları çoktur.
Onlar TV ekranlarından maşallah hiç eksik olmuyorlar.
Onun için başarılı gazetecilerin birikimlerine bakıldığında, alt yapıların güçlü olduğunu fark edersiniz.
****
Bilin ki, dikkate değer araştırma anket şirketleri de yanıldı.
Ben demek istemiyorum. Gözlemelerimi paylaştığımda bana telefon eden dostlarım beni seçimlerden önce hep eleştiridirler.
Onlara dedim ki; Gerçeklik algısını kaybediyorsunuz. Birçoğu sahadaki sosyolojiyi okuyamadı.. Toplumsal yaşamın dinamikliğini fark edemediler.AK Partinin % 20’nin altına düştüğünü bile söylediler.
Yani Kılıçdaroğlu’nun en az % 55-60bandında oy alacağını söyleyenler şöyle bir kenara çekilsinler. Maniple yapmasınlar..
*****
Rakamlarla analiz yaptığınızda aslında AK Parti kazanmadı..
AK Parti 1.turu önde bitirdi. 2018 de % 43 .6 oy almış.. Bugünkü oy’u küçülmüş.% 7 puan oy kaybı var... % 35 bugünkü oyu..
26 şehir de ise % 10 puan kaybetmiş.
Toplamda, 75 ilde oy kaybetmiş. Muazzam bir oy kaybetmiş. Kaybetmişte, bu oylar kime gitmiş, nereye gitmiş? Cumhur ittifakının içinde kalmış.
Stratejik hamleyi doğru yapmış. Erdoğan kaçan oyları toplayıcı partileri içine katmış.
SÜREÇ İYİ YÖNETİLEMEDİ..
Kılıçdaroğlu ve ekibi ne milletvekillerinin belirlenmesini, ne de seçim sürecini iyi yönetemedi… İletişim stratejisi o kadar yanlıştı ki, en başta gençlerle doğru iletişim kurulamadı. Yeterli motivasyon sağlanamadı. Benim gözlemim bu.
Bu tutum muhalefeti erken bir zafer sarhoşluğundan sürükleyecek ve bunun çok olumsuz sonuçlar olacak diye vurgulamıştım.
Çünkü, konuştuklarım sen ne diyorsun diye başlıyorlardı söze.
****
O kadar ki, Kılıçdaroğlu'nun %50- 55 hatta, 60 alacağı, Erdoğan'ın % Kırkında altına düştüğü gibi bir gerçeklikte vardı..
CHP ve çevresinde değil, mesela millet ittifakının diğer bileşenlerinden kimi Deva Partili, Saadet Partili, hatta, Gelecek partiler bile, AK Parti'nin oyunu %20'nin altına düştüğü söylediler..Ben bunları duydum.
Yazdım da .
Enteresan olanı beni en çok okuyan, izleyen kesimin AKP’ liler olduğunu gördüm. Kendi kendime vay anasına ba dedim..
****
Bu sonuca neden geldik? Biz şimdi özü itibariyle AK Parti aslında kazanmadı, puan kaybetti.
AK Parti kazanmadı ki. AK Parti 1. tur önünde bitirdi bu doğru ama, Erdoğan seçim kazanmadı, fakat birinci turu % 5 önde bitirdi..
%42'den düştüğü %35'lik seviyeye düştü... Aslında, bu güne kadar %40 altına hiç düşmemişti.
AK Parti 2009'un da altına düştü. HattaAK Parti'nin ilk girdiği seçimde 2002'de aldığı o %34’ tü şu an aldığı %35. Yani ilk girdiği seçimdeki oyunu 1 puan üzerinde AK Parti'de ciddi bir oy kaybı var.
****
Şimdi AK Parti'nin krizden kaynaklı, yoksullaşmadan kaynaklı, ekonomik tahribattan, depremden kaynaklı vatandaşın çok zor günler geçirdiği durumda oyları maalesef millet ittifakına gitmedi..
Millet ittifakının kendisi CHP’nin, kendisi CHP'nin listelerinden Seçime giren Deva, Gelecek, Saadet ve Demokrat partinin kendisi AK Parti'nin kararsızlara bir seçenek, bir alternatif oluşturamadılar.
Oluşturamadıkları için bu kitle AK Parti'den kopsa bile döndü Cumhur ittifakının içinde kendisini temsil ettirdi. AK Parti'den gidip yan daireye geçtiler.Aynı binada oturuyorlar..MHP'ye, AK Parti'den çıkıp Yeniden Refah Partisi'ne geçti ve AK Parti'nin bir önceki seçimde % 70 aldığı şehirlerde oyu %57 düştüyse, kesinlikle o şehirde, ya MHP’nin oyu arttı ya Yeniden Refah Partisi bir milletvekili çıkardı ya da oyu arttı.
Dolayısıyla AK Parti'den koparan oy Cumhurbaşkanı Erdoğan'a gitti ama parlamentoda gene onun müttefiki olan yeni devlete onun müttefiki olan MHP'ye ve büyük bir partisine %1 oranında BBP’ sine gitti. Peki, neden böyle oldu?
****
AK Parti gözle görülür bir erime var.AK Partide bir daralma var peki, bu daralmanın sonucunda oylarneden MHP'ye gidiyor ve oranı yükseltiyor.
AK Parti'nin seçim sürecinde kullandığı ciddi bir enstrüman vardı “Beka” kaygısı…
Beka kaygısı Mutfaktaki yangının yarattığı tahribatı bastırdı. Erdoğan’ da bunu gördü ve ekonomik olarak kesimlere, kamu işçisine ciddi artışlar yaptı. Şimdi bunuda görmezden gelemeyiz.
Tencere iktidarları götürür diyenler yanıldı. Yangının oluşturduğu telaşı BEKA sorunu bastırdı
Seçmen dikkatinin tekrar Bekameselesine dönmesini sebebiyet verdi. AK Parti neden bu seçimi önde bitirdi.Deprem oluyor yoksulluk oldu, işsizlik, oldu ne oldu da AK Parti gene önünde bitirdi.
Aslında durum çok belli. Millet ittifakı yanlış propaganda stratejileri yapmıştı ve iletişimleri yanlıştı..
Hatta Erdoğan %49.5 ile bitirdi. Bu planlanmış mıydı? Bunu Erdoğan biliyor ve ona göre strateji belirliyordu.
AK PARTİ, % 35 oy almıştı milletvekilliği seçimlerinde. Erdoğan’a ne oldu % 49.5 ile bitirdi.Eğer Kılıçdaroğlu'nun en çok oy aldığı Kılıçdaroğlu Erdoğan'ın en çok ve en az oy aldıkları illeri kıyaslarsak neden Erdoğan'ın oyunu %49.5 da tutabildiğini bir önceki seçimde %52 civarında almıştı.
Buna rağmen önemli bir fark yok. İpi kimin göğüsleyeceği belli.
****
Seçimin sonucunu 14 Mayıs'ın siyasi haritasının belirlediğini gösteriyor Bu bir siyasi harita bizi şu sonuca götürüyor insanlar bu seçimde Beka kaygısını da tesiriyle kimliklerine göre oy kullandılar.
AK Parti'nin de ve MHP'nin de tabanını oluşturan milliyetçi ve muhafazakâr insanlarımızı ki onlar ülkeye demokrasinin çoğunluğunu oluşturuyorlar milliyetçi ve muhafazakâr insanlarımızın Bekakaygısını tetikledi.
****
Güçlendirilmiş parlamenter sistemi iddiası gitmiş oldu. Çünkü Millet ittifakı toplamda çıkarttığı milletvekili sayısı 360’ı aşamadı.
Parlamentoda hezimet yaşadılar.
Cumhur ittifakı, “TBMM” sinde aritmetiğinde büyük bir başarı elde etmiştir.
****
2.tur iki aday. Girecek.
Başarısızlığın nedeni çok ciddi bir aday hatası yapıldı.
Allaha dua ettiler AKpartililer. Umut diye Kılıçdaroğlu’ nu ortaya çıkarttılar.
İnsanlar neden şaşırıyorlar ki. CHP lilerin büyük bir bölümü bunu biliyor. Yürek yok onlarda. Çıkarları gereği konuşmuyorlar.
Şunu iyi bilin. Milliyetçileri göz ardı ederek seçim kazanamazsın.
Millete neden kızıyorsunuz ki!
Çok başlı başkan yardımcılığı modeli. Ne kadar yanlış bir seçenek. Yeterli katkıyı sağlayamadılar.
213 milletvekili ile ne hikâyesi yazacaksın?
Kimlikler üzerinden demokrasiciliktiyatrosu oynanıyor.
Sadece 28 Mayısı bekleyeceğiz.
% 51 geçerli değil. Bir oy fazla alan seçimi kazanacak. Halil İbrahim sofrasına oturanlar, hadi bakalım ekranlarda endam edeceğinize kaldırın popolarınızı, koşturun.
Cumhurbaşkanı yardımcısı olmak kolay değil. Ahmet Davutoğlu ve Ali Babacan, Gültekin Uysal etkili bir şekilde sahada kendilerini gösteremediler. Şimdi milletvekillerinizde var.
Şimdi sahnede değil, sokak, sokak sizleri görmek istiyoruz.
Akıl verecek değiliz.
Şunun şurasında ne kaldı.
Bir biline soracak olursanız sonuçlar belli. Çok ama çok aylar önce şu sözleri kullanmıştım sürmanşet programında. Çıkarımı şöyle yapmıştım.
Milletvekilleri seçimlerinde alınacak sonuç önemli. Çünkü, vatandaş meclisteki milletvekili sayısına göre oyunu kullanır..
Sosyal ve siyasal davranış biçimi böyledir.
Hayal kırklığının travması öyle 10 günde giderilecek bir durum değildir.
CHP % 26 bandını bir türlü geçemiyor. Aldığı oy kesimleri bellidir. Siyasi Türkiye haritasından bellidir. Oyları konsolide edebilen Lider ise, Recep Tayyip Erdoğan’dır.
Siyasetin panzeridir.
****
Millet ittifakında sorun, sentetik bir birleşmedir. Pragmatik değildir. Hakkını yemeyelim. Meral Akşener kazanacak aday demesinin nedeni buydu. Onu da masadan kaldıran ve masaya oturtan güç kartları ele geçirdi. Eğri oturup doğru konuşalım..
Elmalarla, armutları toplarsan sonuç budur.
Kolektif muhalefet istenen oyu almaya yetmemiştir.
Kültürel saat yavaş işler.Kimlik temelinde motivasyon çalışmaları yetersiz olmuştur veya yetmemiştir..
Karizmatik bir lider var. Lider kültü karşısına çıkacak olan da meydanlarda temsil gücü yoktu..
Seçim bitmeden bakanlıklar dağıtılmaya başladı. En güvenilir kamu oyu şirketlerinin yanılmaları moralleri bozmuştur..
Büyük bir hayal kırıklığı ve travma yaşatmıştır.
Tablo bu..
“MİLLİYETÇİ” dip dalgayı abidinci araştırmacılar, uzmanlar göremediler..
Toplum doğal lider istiyor.Sentetik değil..
21 yıldır bu ülkeyi yöneten bir figür, bir fenomen. Siz Kılıçdaroğlu ’nu karşısına çıkartıyorsunuz.
CHP nitelikli bilimsel politika yerine, üflemeli motivasyon propaganda metotları ile politika yapmak kolaylarına geliyor. Çünkü sosyolojik değerlendirmeler işlerine gelmiyor.
Başarısızlığın temelinde akılcılık yok. Bu kadar basit.
Toplumun beklentilerine karşılık verememiştir.
CHP’ nin de yapısı buna müsaade etmiyor. Ne yapsın hani adım hıdır elimden gelen budur.. Ancak bu kadar oluyor..
Benim önerim. Erkan Başı genel başkan yapın..
En azından bahar gelir. Korkmayın!..