Kimsesizler mezarlığı, Türkçede "kimsesiz mezarlığı" olarak da bilinir, ailesi veya yakınları tarafından sahiplenilmemiş, kimsesi olmayan veya kimliği bilinmeyen kişilerin defnedildiği mezarlıklardır. Bu mezarlıklar, genellikle belediyeler ya da sosyal hizmet kurumları tarafından yönetilir ve sokakta yaşamını yitiren evsiz insanlar, kimliği belirlenemeyen kişiler veya ölümlerinin ardından sahiplenilmeyen bireyler bu mezarlıklara defnedilir.
Kimsesizler mezarlığında gömülen bireylerin mezar taşlarında genellikle isim yerine bir numara veya bir kısaltma bulunur, çünkü kimlik tespit edilememiştir ya da kimlik bilgilerine ulaşılamamıştır. Bu mezarlıklar, toplumun en yoksul, sahipsiz ya da yalnız insanlarına son bir huzur alanı sağlamak amacıyla var olup, aynı zamanda unutulmuş ya da dışlanmış bireylerin saygı içinde uğurlanmasını da mümkün kılar.
Ölen Biri Kaç Gün Sonra Kimsesizler Mezarlığına Gömülür?
Kimsesiz birinin defnedilmesi için genellikle belirli bir bekleme süresi vardır; bu süre Türkiye'de yaklaşık 15 gün ile 30 gün arasında değişir. Bir kişi hastanede veya sokakta yaşamını yitirdiğinde, kimlik tespiti yapılmaya çalışılır. Eğer kişi tanımlanamıyorsa, durumu adli tıp kurumlarına veya belediyeye bildirilir. Kimlik belirlenirse, ilgili birimler kişinin yakınlarına ulaşmaya çalışır. Bu süreçte, emniyet birimleri veya sosyal hizmetler, kimlik bilgileri üzerinden kişinin ailesini ya da akrabalarını bulmaya çalışır. Yakınlarına ulaşılamazsa veya ulaşıldığında cenaze sahiplenilmezse, belirli bir bekleme süresi başlar. Türkiye'de bu bekleme süresi genellikle 15 gündür, ancak bazı durumlarda bu süre 30 güne kadar uzatılabilir.
Eğer bekleme süresi dolmasına rağmen cenazeyi sahiplenen bir yakın çıkmazsa, belediyenin ilgili birimleri veya sosyal hizmetler kimsesiz kişiyi kimsesizler mezarlığına defneder. Bu uygulama, hem vefat eden kişiye saygıyı korumak hem de yakınlarının ortaya çıkması durumunda defin işlemlerinin onların isteği doğrultusunda yapılabilmesine olanak tanımak amacıyla yapılır.
Kimsesizler Mezarlığına Gömülen Biri Geri Alınabilir Mi?
Kimsesizler mezarlığına gömülen bir kişinin mezarı, belirli koşullar yerine getirildiğinde yakınları tarafından geri alınabilir. Bu süreç genellikle şu adımları içerir:
Kimlik Tespiti: Öncelikle mezardaki kişinin kimliğinin, yakınları tarafından tespit edilmesi gerekir. Kimlik doğrulaması yapılırken genellikle DNA testi gibi biyolojik yöntemler kullanılır.
Yakınlık Derecesi Kanıtı: Mezarın geri alınmasını talep eden kişinin, mezardaki kişiyle yakınlık derecesini belgeleyen bir belge sunması gerekebilir (örneğin, nüfus kayıt örneği).
Yetkili Makamlara Başvuru: Kimlik tespiti tamamlandıktan sonra, kişinin defnedildiği mezarlığın bağlı olduğu belediyeye veya mezarlıklar müdürlüğüne resmi bir başvuru yapılmalıdır. Bu başvuruda defin işlemine ve mezarın geri alınmasına ilişkin talepler belirtilir.
Yasal ve İdari İşlemler: Başvurunun ardından ilgili belediye veya mezarlıklar müdürlüğü, defin işlemlerinin yürütülmesine ve kişinin farklı bir mezarlığa nakline izin verir. Bazı durumlarda mahkemeye başvurulması gerekebilir.
Nakil İşlemleri: Onay alındıktan sonra, kimsesizler mezarlığındaki kişinin kalıntıları, yakınlarının istediği yere, örneğin aile mezarlığına, nakledilebilir. Bu işlem, profesyonel mezar nakil hizmetleri veya defin yetkilileri tarafından gerçekleştirilir.
Ancak bu sürecin belirli prosedürler gerektirdiğini ve her belediyede veya ülkede farklı yasal gereklilikler olabileceğini unutmamak önemlidir.
Kimsesizler Mezarlığı Nerededir?
Kimsesizler mezarlıkları, Türkiye’nin çeşitli illerinde, genellikle şehir merkezlerine yakın olmayan ya da büyük mezarlıkların ayrılmış özel bölümlerinde bulunur. Her ilin veya büyük ilçenin belediyesi, bölgedeki kimsesiz cenazeleri defnedebilmek için bu mezarlıkları düzenler.
İstanbul’da kimsesizler mezarlığı, genellikle Kilyos ve Büyükçekmece’de yer alır. Ankara’da ise Ortaköy Mezarlığı’nın bir bölümü kimsesiz cenazeler için ayrılmıştır. İzmir’de kimsesizler mezarlığı olarak kullanılan alanlar ise Buca Kaynaklar Mezarlığı’ndadır. Diğer büyükşehirlerde de benzer şekilde, kimsesiz cenazelerin defnedildiği özel mezarlık alanları bulunur.
Bu mezarlıklar, dini inanca göre farklı bölümlere ayrılabilir. Müslümanlar, Hristiyanlar veya diğer inanç mensupları için ayrı bölümler bulunabilir; kimliği belirlenemeyen kişiler ise genellikle nötr bir alana defnedilir.
Bir Müslüman Kimsesizler Mezarlığına Nasıl Gömülür?
Bir Müslüman’ın kimsesizler mezarlığına gömülmesi, İslamî defin kurallarına uygun şekilde yapılır. Kimsesiz bir Müslüman vefat ettiğinde, belediye veya ilgili kurumlar dini hassasiyetlere özen gösterir ve Müslüman defin usullerini uygular. İşlem süreci şu şekildedir:
Öncelikle, Müslüman olduğu belirlenen kişinin cenazesi yıkanır. Bu işlem, genellikle belediyenin cenaze hizmetlerinden sorumlu birim tarafından yapılır. Ardından, kişinin kefenlenmesi sağlanır; İslam geleneklerine göre üç kat beyaz kumaştan oluşan bir kefen kullanılır. Sonrasında cenaze, kılınması gereken cenaze namazı için bir camiye veya uygun bir alana götürülür ve cenaze namazı kılınır. İmam veya cenaze işlemlerinden sorumlu görevli, namazın kılınmasını sağlar.
Tüm bu İslamî işlemler tamamlandıktan sonra, kişi kimsesizler mezarlığının Müslümanlara ayrılmış bölümüne defnedilir. Mezar, yön olarak kıbleye doğru hazırlanır ve defin sırasında "Bismillah ve ala milleti Rasulillah" denerek kişinin İslam inancına göre toprağa verilmesi sağlanır. Mezarlıkta sadece temel işlemler yapılır; genellikle taş veya özel bir mezar taşı yerine bir numara veya basit bir işaret ile mezar belirlenir.
Bu süreçte, dini hassasiyetlere ve İslamî kurallara uyulması, cenazenin saygıyla ve İslam geleneğine göre defnedilmesi için özen gösterilir.
Kimsesizler Mezarlığına Karışık Mı Gömülür?
Kimsesizler mezarlıklarına gömülen kişiler, genellikle kimliklerine veya dini inançlarına göre ayrım yapılmaksızın defnedilir. Ancak bazı şehirlerde, mezarlıklar belirli bölümlere ayrılmıştır. Yani, kimsesizler mezarlığı bir bütün olarak tek bir alan olabilir, ancak bu alanda farklı inanç gruplarına, dinlere veya mezheplere mensup kişiler için özel bölümler bulunabilir. Örneğin:
Müslümanlar için ayrı bölümler: Türkiye'deki kimsesizler mezarlıklarında, Müslüman cenazeleri için genellikle bir bölüm ayrılır. Bu bölgeye cenazeler, İslam geleneklerine göre defnedilir.
Diğer inançlar ve kimliği tespit edilemeyen kişiler: Hristiyan veya diğer inançlardan olanlar için de farklı bölümler olabilir. Ancak kimliği tespit edilemeyen ve sahiplenilmeyen cenazeler, genellikle herhangi bir ayrım yapılmadan defnedilir ve bu kişiler için özel bir mezar taşına veya işarete yer verilmez.
Bazı mezarlıklarda, kimsesiz cenazeler tüm mezarlıkta karışık şekilde defnedilse de, genellikle dini hassasiyetlere göre ayrımlar yapılmaya çalışılır. Ancak özellikle kimsesizler mezarlığında, belirli bir düzen ve saygı içerisinde defin işlemi yapılır, ve mezarlar genellikle basit bir şekilde işaretlenir, çoğunlukla bir numara ile belirlenir
