Cep telefonları ve teknolojik cihazlar artık hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiş durumda. Ancak bu cihazların uyku sağlığını olumsuz etkileyebileceği, pek çok kişi tarafından yeterince bilinmiyor. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Öztürk, uyku sırasında maruz kalınan parlak ışık, uyku saatinin telefonda geçirilen zamanla değiştirilmesi ve izlenen içeriklerin uyku kalitesini ciddi şekilde düşürdüğüne dikkat çekiyor.
Uyku öncesi telefona bakma alışkanlığı giderek yaygınlaşıyor. Pek çok kişi, cep telefonunu yastığının altına koyarak uyuyor ya da uyumadan hemen önce telefonda zaman geçiriyor. Peki, bu alışkanlıklar uyku kalitesini nasıl etkiliyor? Uzmanlar, telefon bağımlılığının özellikle gençlerde uyku düzenini bozduğunu ve bu sorunun giderilmesi için uyku öncesi en az bir saat boyunca telefon ve diğer elektronik cihazlardan uzak durulması gerektiğini vurguluyor.
Prof. Dr. Levent Öztürk, cep telefonlarının, uykuya dalmak için gereken melatonin hormonunun salgılanmasını baskıladığını ve bu durumun uykuya geçişi zorlaştırdığını belirtiyor.
"Parlak ışık uykuya dalışı zorlaştırır"
Cep telefonlarının genellikle parlak ışık yaydığını söyleyen Prof. Dr. Öztürk, "Özellikle yeni modellerde bu ışık mavi spektrumuna doğru kaymış durumda. Bu nedenle o ışığa maruz kalmak özellikle beyinden salgılanan melatonin hormonunun baskılanmasına neden oluyor. Bu hormonu biz bir uyku stabilizatörü olarak değerlendiririz. Bu bakımdan melatonin eksikliği uykuya dalmayı zorlaştırır ve uyku süresince uykuyu daha kırılgan hale getirir. Bu önemli bir faktördür" ifadelerini kullanıyor.
Prof. Dr. Öztürk, uyku zamanı yerine cep telefonuyla vakit geçirmenin de önemli bir sorun olduğunu belirterek, video izleme, oyun oynama ya da mesajlaşma gibi aktivitelerin uykuya geçiş süresini uzattığını ifade ediyor. Ayrıca, telefonda geçirilen sürenin sınırsız olabilmesi, uyku düzeni açısından ciddi bir problem oluşturuyor.
Medya içeriklerinin de uyku üzerinde etkili olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Öztürk, şiddet ya da uyarıcı nitelikte içeriklerin vücudun uyarı mekanizmalarını devreye sokarak uykuya dalmayı zorlaştırabileceğini belirtiyor.
Uyku kalitesini artırmak için yatak odasında elektronik cihaz bulundurmaktan kaçınmanın önemli olduğunu söyleyen Prof. Dr. Öztürk, cep telefonu, bilgisayar ve televizyon gibi cihazların uyku alanından tamamen uzak tutulmasını öneriyor. Mesleki nedenlerle telefonunu yanında bulundurması gereken kişilere de önerilerde bulunan Öztürk, telefonun yataktan bir-iki metre uzağa koyulmasının bile uyku kalitesine olumlu etkileri olacağını ifade ediyor.