Merhaba Değerli Okurlar;
Geçtiğimiz hafta işveren tarafından sigortasız ya da eksik günlü sigorta ile çalıştırılma konusunu anlatmıştık. Bu hafta ise Vergi Usul Kanunu’nda sahte belge nedir? Söz konusu kanunun ilgili maddeleri çerçevesinde anlatmaya çalışacağız.
SAHTE BELGE NEDİR?
Sahte belge gerçeğe aykırı olan belge olarak kısaca tanımlanabilir. Vergi Usul Kanunu’nun 359.maddesinde sahte belge tanımlanmıştır. Gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge, sahte belgedir.Burada düzenleme yoluyla hazırlanmış sahte belgenin tanımı yapılmıştır. Herhangi bir alış satış ya da hizmet,aracılık gibi durum söz konusu olmadığı halde düzenlenen buna ilişkin belgeler, bu işlerle ilgili belge düzenleme yetkisi bulunmayanlar tarafından düzenlenen belgeler ve başkası adına bastırılıp kullanılan belgeler sahte belge olarak kabul edilmektedir.Örnekle mobilya üretim işi ile uğraşan kişinin ya da şirketin kereste almamasına rağmen kereste almış şekilde fatura,irsaliye kesmesi sahte belge düzenlemeye bir örnektir.
SAHTE BELGE DÜZENLEME VE KULLANMA
Vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan;
Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar veya defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler,
Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar,
Hakkında on sekiz aydan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Varlığı noter tasdik kayıtları veya sair suretlerle sabit olduğu halde, inceleme sırasında vergi incelemesine yetkili kimselere defter ve belgelerin ibraz edilmemesi, bu fıkra hükmünün uygulanmasında gizleme olarak kabul edilir. Gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu muamele veya durumu mahiyet veya miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belge ise, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgedir.
- Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge, sahte belgedir.
Burada ilk paragrafta verilen Vergi Usul Kanunu’nda ki sahte belge düzenlenmesi ve kullanımı ile ilgili cezai yaptırımlardan bahsedilmiştir.Ayrıca belirtmek gerekir ki sahte belge düzenleyen ve kullananlar hakkında Vergi Usul Kanunu vergi ziyaı cezası yaptırımı da öngörmüştür. Vergi Usul Kanunu’nun 344 .maddesinde ‘’341 inci maddede yazılı hallerde vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde, mükellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilir. Vergi ziyaına 359 uncu maddede yazılı fiillerle sebebiyet verilmesi halinde bu ceza üç kat, bu fiillere iştirak edenlere ise bir kat olarak uygulanır.’’denmiştir.Yani sahte belge düzenleme ve kullanımı olduğu takdirde hapis cezası yaptırımının yanında ayrıca para cezası da öngörülmüştür.
VUK m.359/b’de sayılan bu fiillerin ayrı ve bağımsız suçlar mı olduğu, yoksa aynı suçun seçimlik hareketleri mi olduğu konusunda uzun yıllardır devam eden tartışmalar, farklı görüşler ve kararlardan sonra, Yargıtay Ceza Genel Kurulu 02.10.2024 tarihli, 2024/11-280 E. ve 2024/279 K. sayılı kararıyla sahte fatura düzenleme ve sahte fatura kullanma suçlarının tek bir suçun seçimlik hareketleri olduğuna ve fail hakkında bir kez cezalandırma yoluna gidilmesi gerektiğine karar vermiştir.
HAFTAYA GÖRÜŞMEK ÜZERE
HUKUKLU GÜNLER
AV. ASLICAN ÖZGÜR İLELİ