Merhaba Değerli Okurlar;
Geçtiğimiz hafta denetim süresi içerisinde kasten yeni bir suç işlemesi durumunda uygulanacak süreci incelemiştik. Bu hafta ise miras bırakanın banka hesaplarının sorgulanmasını yargıtay kararları ile birlikte inceleyeceğiz.
Miras bırakan kişinin vefatı ile tüm malvarlığı mirasçılara geçer. Miras bırakanın malvarlıklarının arasında banka hesaplarında bulunan paralar varsa bunlar da mirasçılara geçecektir. Tüm mirasçılar ortaklaşa hak sahibi olur. Bu ortaklık mirasın paylaşılmasına kadar sürer. Paylaşma anına kadar mirasçılardan hiçbiri bankadaki paraya dokunamaz.
Miras kalan malvarlığına mirasçılar elbirliği mülkiyeti ile sahip olmalarından dolayı tüm işlemlerin mirasçıların ortaklaşa ve bir araya gelerek gerçekleştirmeleri gerekir. Miras tasfiye edilmedikçe mirasçılar kendi paylarını bir araya gelerek karar vermediği sürece kullanamayacaktır.Mirasçılar paranın çekilmesine onay vermeyen mirasçıya karşı Sulh Hukuk Mahkemesine başvurarak mülkiyetlerinin paylı mülkiyete dönüştürülmesini isteyebilirler. Paylı mülkiyete dönüştürüldüğünde her mirasçı kendi payına düşeni kullanma hakkına sahip olacaktır.
MURİSİN BANKADAKİ HESABI ŞARTLAR OLUŞTUĞUNDA NASIL ÇEKİLİR?
İlk olarak mirasçılık belgesinin alınması gerekir. İkinci olarak mirasçıların banka şubesinden "veraset ilişiği yoktur." yazısını almaları gerekir. Yazıda, murisin ölüm tarihi itibariyle faizli mevduat bakiyesinin gösterilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde vergi dairesi, veraset ve intikal vergisinin matrahını bilemez ve vergiyi tahakkuk ettiremez. Bundan sonra da yazıyla birlikte murisin en son yerleşim yerinin bağlı olduğu veraset intikal vergi dairesine başvurulacak ve “Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi” doldurulacaktır. Veraset intikal vergisi varsa ve usulsüzlük cezası varsa ödenmesinden sonra vergi dairesi banka şubesine hitaben “veraset ilişiği yoktur” yazısını yazacak ve mirasçılara elden teslim edecektir. Bizzat veya yetkili vekilleri vasıtasıyla banka şubesine başvurarak, “veraset ilişiği yoktur” yazısını ve mirasçılık belgesi aslını ibraz eden yasal mirasçılar, murise ait hesaptaki parayı yasal miras payları oranında çekebileceklerdir.
MİRAS BIRAKANIN DÖVİZ VE BANKA HESAPLARI NASIL SORGULANIR?
Mirasçılık belgesi almış kişilerin, bankalardan aldığı bilgilere göre hangi bankalarda mevduat veya katılım fonu hesabının bulunduğu bilgisinin alınması hizmetini BDDK sunmaktadır. Sorgulamada, “Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişiler adına bankaların yurt içi şubelerinde açılmış olan, tasarruf mevduatı niteliğindeki, Türk Lirası, yabancı para veya kıymetli maden depo hesabı cinsinden, vadeli-vadesiz mevduat hesapları ile özel cari hesap ve katılma hesapları” bilgileri kullanılmaktadır.
Dolayısıyla BDDK tarafından sunulan bu hizmet sayesinde şartlar gerçekleştiğinde murisin banka hesaplarını sorgulamaları mümkün olmaktadır.
YARGITAY 11. HUKUK DAİRESİ’NİN 30.11.2006 TARİHLİ KARARI:
“Yukarıda özet olarak açıklandığı gibi taraflar arasındaki uyuşmazlık davalı banka nezdinde bulunan murise ait paranın bir kısım mirasçılar tarafından miras payları oranında davalı bankadan istenip istenemeyeceği ilişkindir. Her ne kadar Dairemizin daha önceki uygulamaları hesaptaki paranın misli eşya olması nedeniyle her bir mirasçı tarafından ayrı ayrı bankadan talep edilebileceği yönündeyse de 27.09.2006 tarih 2006/19-552-589 sayılı Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun kararında belirtildiği gibi TMK.nun 599. maddesi uyarınca miras, murisin ölümü ile mirasçılara geçer. MK. 640 maddesinde “birden çok mirasçı bulunması halinde, mirasın geçmesiyle birlikte paylaşmaya kadar, mirasçılar arasında terekedeki bütün hak ve borçları kapsayan bir ortaklık meydana gelir. Mirasçılar terekeye el birliğiyle sahip olurlar ve sözleşme ve kanundan doğan temsil yada yönetim yetkisi saklı kalmak üzere, terekeye ait bütün haklar üzerinde birlikte tasarruf ederler.” hükmü yer almıştır.
TMK.nun 701/2 nci maddesinde ise “el birliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları olmayıp, her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygındır.” denilmektedir.
Bu hükümlere göre miras ortaklığı mirasın tümü üzerinde sözkonusu olduğundan, tereke paylan ayrılmaksızın ortaklığa dahil olan mirasçılara aittir. Tereke üzerinde ortaklık devam ettiği sürece mirasçıların somut ve bağımsız payları mevcut değildir.
Bu durumda tüm mirasçıların birlikte bankaya müracaat ederek ödeme isteminde bulunmaları veya hazır olmayanların usulüne uygun şekilde vekaletname ibraz etmeleri; ya da miras ortaklığına temsilci atanması: TMK’nun 644. maddesi uyarınca iştirak halindeki mülkiyetin müşterek mülkiyete dönüştürülmesi gerekir. Aksi halde; çıkacak bir anlaşmazlıkta bankanın sorumluluğu söz konusu olabilir.”
AV.ASLICAN ÖZGÜR İLELİ
HUKUKLA KALIN…