Eskişehir'e hafta sonu kar yağacağı haberleri gelirken birkaç haftadır eksileri gören gece sıcaklıklarında kar yağmaması kafaları karıştırdı. Hava sıcaklığı bu kadar düşükken neden kar yağmadı diye düşünenler oldu. Kar her zaman hava sıcaklığı 0'ın altına düşünce yağmaz. Kar nasıl oluşur ve hangi durumlarda kar yağar?
İşte Kar Yağışı İçin Gerekli Koşullar
Kar yağışı genellikle soğuk hava koşullarında, sıcaklıkların 0°C'nin altına düştüğü dönemlerde görülür. Kar yağışının zamanı, bölgenin iklimine, yüksekliğine ve mevsimsel özelliklerine bağlı olarak değişir:
Kar yağışı, atmosferde belirli şartların bir araya gelmesiyle oluşur. Öncelikle sıcaklık, bu sürecin en önemli unsurlarından biridir. Karın oluşabilmesi için hava sıcaklığının donma noktası olan 0°C’nin altında olması gerekir. Ancak yalnızca hava sıcaklığı yeterli değildir; yere düşen karın birikmesi için zemin sıcaklığının da bu seviyeye yakın veya daha düşük olması gerekir. Eğer zemin sıcaklığı yüksekse, düşen kar taneleri eriyebilir ve birikme gerçekleşmez.
Atmosferde yeterli miktarda nem bulunması da kar yağışı için gereklidir. Nem, kar tanelerini oluşturacak su buharını sağlar. Yüksek irtifalarda bulunan su buharı, düşük sıcaklıklar sayesinde kristalleşerek kar tanelerine dönüşür. Ancak nem oranı yetersizse, hava ne kadar soğuk olursa olsun kar yağışı gerçekleşmez.
Kar yağışı genellikle yükselen hava hareketleriyle ilişkilidir. Havanın yukarı doğru yükselmesi, su buharının yoğunlaşmasına ve kristalleşmesine yol açar. Bu durum, özellikle dağ yamaçlarında veya sıcak ve soğuk hava kütlelerinin buluştuğu cephe hatlarında görülür. Ayrıca alçak basınç sistemleri, kar yağışı ihtimalini artıran önemli meteorolojik olaylardır.
Soğuk hava kütleleri de kar yağışının oluşumunda etkilidir. Örneğin, Sibirya yüksek basıncı gibi sistemler, sıcaklıkları düşürerek kar yağışı için uygun koşulları yaratır. Denizlere yakın bölgelerde ise denizden gelen nemli hava, kar yağışını destekler. Özellikle yüksek rakımlı bölgelerde sıcaklıkların daha düşük olması nedeniyle kar yağışı daha sık görülür. Tüm bu faktörlerin birleşimi, kar yağışının oluşmasını ve yeryüzüne ulaşmasını sağlar.
Sıcaklık 0'ın altına düşünce kesin kar yağar mı?
Sıcaklık sıfırın altına düştüğünde kar yağışı kesin olarak gerçekleşmez. Kar yağışının oluşması için yalnızca sıcaklığın düşük olması yeterli değildir; bunun yanı sıra atmosferdeki nem miktarı, bulut oluşumu ve diğer meteorolojik koşullar da önemli rol oynar.
Örneğin, hava çok soğuk olsa bile atmosferde yeterli nem yoksa kar yağışı gerçekleşmez. Bunun yerine hava kuru olur ve "kuru soğuk" olarak adlandırılan bir durum yaşanır. Ayrıca, kar yağışı için yukarı yönlü hava hareketleri ve bulut oluşumunu sağlayan bir hava sistemi (örneğin alçak basınç veya cephe hattı) gereklidir. Eğer bu dinamikler yoksa sıcaklık sıfırın altında olsa bile kar yağışı meydana gelmez.
Diğer bir faktör de sıcaklık dağılımıdır. Atmosferin üst katmanlarında sıcaklık sıfırın altında olmasına rağmen, alt katmanlar sıfırın üzerinde ise yağış, kar yerine yağmur veya sulu kar şeklinde yere düşebilir. Yani, kar yağışı için sıcaklığın uygunluğu tek başına yeterli bir şart değildir; nem, atmosferik hareketler ve hava kütlesi gibi diğer faktörlerin de uyumlu olması gerekir.