Son dönemde yükselen mutfak maliyetleri, akşam yemeklerinin keyfini gölgede bırakıyor ve Türk kültürünün önemli değerlerinden biri olan misafir ağırlama, giderek zorlaşan bir hale geliyor. Türk kültüründe ve İslam dininde önemli bir yer tutan misafirperverlik, genellikle keyifli sohbetler eşliğinde hazırlanan akşam yemekleriyle sürdürülürken, bu gelenekler ekonomik zorluklar nedeniyle tehdit altına giriyor.
Enflasyonun etkisiyle mutfak masraflarının artması, kalabalık akşam yemeklerinin maliyetini ciddi şekilde artırmış durumda. Örneğin, 4 kişilik bir ailenin 4 kişilik bir aileyi misafir etmesi durumunda, akşam yemeği masrafları toplamda bin 600 TL’yi bulabiliyor. Bu durum, sosyal ilişkileri güçlendiren ve gelenekleri yaşatan bu tür etkinliklerin azalmasına neden oluyor.
HER ŞEYİN PORSİYONU KÜÇÜLDÜ
Akşam yemeği menüsünde ana yemek olarak ağırlıklı tercih edilmek istenen kırmızı et fiyatları, misafir sofrasına ekonomik darbe ile oturuyor. Öyle ki 8 kişilik bir akşam yemeği için tercih edilen 1 kilogram kuşbaşı etin fiyatı 600 liradan alıcıya ulaşıyor. Yıllardır kasaplık yapan Kadir Şen de kırmızı et satışlarında düşüş olduğunu ifade ederek, “Eskiden sürekli kırmızı et alan vatandaş şimdi seyrek alışveriş yapmaya başladı. Üstelik misafir ağırlayacağını söyleyen vatandaş da örneğin 2 kilo et almak yerine 1 kilo alıp ‘Ben bunun yanına başka yemek yaparım’ veya ‘Yemeğin içine atarım’ diyerek daha az gramla alışveriş yapıyor. Maddi imkanı kısıtlı olan vatandaş, yan yemekler ile sofra hazırlıyor” dedi.
İŞLER ESKİYE GÖRE ÇOK DÜŞÜK
Akşam yemeklerini süsleyen salata malzemelerinde ise fiyatlar düşse de alım gücü yükselmeyen vatandaş tercihlerini değiştiriyor. Mevsim değişimiyle birlikte yeşillik fiyatlarında düşüş olduğunu belirten pazarcı esnafı Recep Tatlıcak, “İşlerimiz eskiye göre çok düşük. Fiyatlarda da düşüş var ama vatandaş alamıyor. Eskiden çeşit çeşit yeşillik, sebze alan vatandaş şimdi 1-2 çeşit alıp gidiyor” diye konuştu. 1 poşet salata malzemesi için yeşilliklerin adet fiyatları ise şöyle:
Marul: 20 TL
Maydanoz: 10 TL
Dereotu: 10 TL
Yeşil Soğan: 10 TL
Salatanın vazgeçilmezi salatalık ve domates fiyatlarıyla birlikte 1tabak salata yapmak isteyen vatandaşın 105 TL’yi gözden çıkarması gerekiyor.
KURUYEMİŞ CEP YAKMAYA DEVAM EDİYOR
Yemeklerin ardından içilen çayın eşlikçisi kuruyemiş ve tatlı fiyatları da vatandaşın cebini yakıyor. Fiyat artışının satışları olumsuz etkilediğini dile getiren kuruyemişçi Hasan Bayın ise, “Her şeyin fiyatı arttığı gibi kuruyemiş fiyatlarında da artış görüyoruz. Bütün esnaflar gibi biz de zor duruma düşüyoruz çünkü vatandaşın alım gücü eskisi gibi değil” ifadelerini kullanarak alışveriş yapmak isteyen vatandaşın karışık kuruyemiş yerine fıstık veya çekirdek tercihinde bulunduğunu ifade etti. Bayın 460 TL’den satılan karışık kuruyemiş alışverişinde ise vatandaşın 250 gramdan fazla almadığını belirtti.
Bu fiyatlarla birlikte başlangıç ve yardımcı yemeklerin dahi hesaplanmadığı 8 kişilik bir akşam yemeği, toplamda bin 595 TL’ye ulaşıyor.
İŞTE AKŞAM YEMEĞİNİN MALİYETİ:
1 Kilogram kuşbaşı et: 600 TL
Yeşillikler: 105 TL
Kuruyemiş: 460 TL
1 Kilogram cevizli baklava: 330 TL
İçecek: 100 TL
