Jeoloji Mühendisleri Odası eski Başkanı Prof. Dr. Can Ayday ve Eskişehir İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Orkun Kılıç, her ikisi de şehrimizin önemli isimleri...
Biri konusunda uzman bir akademisyen, diğeri de değerli bir teknokrat...
Her ikisi de Eskişehir’in 6 ve üzerindeki büyüklükteki olası bir depremde çok ciddi zarar göreceği konusunda sürekli uyarılarda bulunuyorlar...
1956 yılında meydana gelen depremin üzerinden 70 yıla yakın süre geçtiğini, her geçen gün muhtemel Eskişehir merkezli depremin meydana gelmesine yaklaşıldığını söylüyorlar…
Prof. Dr. Ayday, Eskişehir'de büyük deprem riski olduğunu söyleyerek acil önlem alınması gerektiğini uzun zamandır üzerine basa basa söylüyor...
Eskişehir'in 2'nci derece deprem bölgesinde olduğunu sık sık hatırlatan Ayday, “Eskişehir'de 7 büyüklüğünde bir deprem beklemiyoruz ama 6.4 büyüklüğünde bir depremle karşılaşma olasılığımız son derece yüksek. Eskişehir depreme hazır değil. Eski binalar ve yetersiz toplanma alanları dolayısıyla sonuç korkutucu olabilir. Eskişehir bir depreme hazır değil. Ne hikmetse her şeye, her çalışmaya vakit bulunuyor da deprem konusuna gelince çalışmalar yapılmıyor. Sık sık deprem oluyor, fakat biz balık aklı gibi hemen unutuveriyoruz. Sadece depremin büyüklüğü değil, Eskişehir’in zemininin de bozuk, yeraltı suyunun yüzeye yakın olması, burada depremin riskini kat be kat arttırıyor” diye diye dilinde tüy bitti…
3-4 yıl önce Can Hocayı ES TV’de yaptığım “Şehrin Duayenleri” programına davet etmiştim…
O programda olası Eskişehir merkezli depremi de konuşmuştuk…
Not almıştım. Hala saklıyorum…
O programda şunları söylemişti:
“Hep vurguladığım bir olay var; ‘Deprem siyasi değildir. Deprem herkesi vurur.’ Eskişehir’de bu konuda önlem alınması çok zor. Çünkü para yok ve ek olarak söylüyorum; ‘Birlik yok’. Burada Valilik, Belediyeler, Odalar, Jeoloji Mühendisleri, İnşaat Mühendisleri, Jeofizik Mühendisleri, İl Müdürlükleri birleşip bunun çözümünü düşünmek zorunda. Afet İl Müdürlüğü toplantı yapıyor, belediyenin haberi yok. Belediye toplantı yapsa ötekinin haberi yok. Böyle olunca da iş olmuyor…”
Can Hoca haklı…
Maalesef Eskişehir’de birlik-beraberlik yok…
Hiç olmazsa ’Eskişehir’i de deprem olmadan önce neler yapılmalı? Riskli binaları nasıl yenileyebiliriz?’ diye ortak akıl yürütmeliyiz...
Belediyeler ‘Kentsel Dönüşüm’ yapmak istiyor. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca ‘Afet Riskli Alan’ ilan edilen alanlarda yetkinin belediyelerin devredilmesini veya ‘gelin birlikte yapalım’ dediklerinde ne yetki veriliyor ne de ortak çalışma için girişimde bulunulmuyor...
BAKANLIK VE BELEDİYELER BİRLİKTE ÇALIŞMALILAR
Tabi ki depremin ne zaman hangi saatte olacağını bilmek mümkün değil…
Bugün, bu saatte de ya da 1-2-3, 5-10 yıl sonrada olabilir…
Ama biz Eskişehir olarak depreme her an hazır olmak zorundayız...
Nasıl olmalıyız?
Sadece belediyelerin kaynaklarıyla olması tabi ki mümkün değil…
Bakanlık ve belediyeler birlikte taşın altına ellerini koymalılar…
Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Ayşe Ünlüce, kentsel dönüşümle ilgili olarak belediye meclis toplantısında şunları söyledi:
“Kanun Afet Riskli alanların dönüşüm yetkisini bakanlığa vermiş ama biz de göreve hazırız. Her zaman söylüyorum. Eskişehir’deki bütün paydaşlarla çalışmaya açığız. Binaların dönüşümü ile ilgili konuda gerçekten kötü durumdayız. Eskişehir olarak bu konuda sınıfta kalıyoruz. Buradan duyurumu yapayım. Yarın bir felaket olduğunda A kişisi, B kişisi bu işi ihmal etmişten ziyade ölen vatandaşlarımıza, belki bizler de onlardan biri olacağız, olan bizlere olacak. O yüzden ben bunu bir kavga bir siyaset konusu yapmadan uzlaşı ile çözmemiz gerektiğini yine söyleyeceğim. Biz her türlü göreve, her türlü iş birliğine açığız, kimseyi de suçlamıyoruz. Kimseye de bir şey demiyoruz, ama bize ‘siz ne yaptınız’ dendiğinde bizde hep beraber çalışalım diyoruz. Tekrar çağrıda bulunuyorum, bu konuda beraber ne yapacaksak, ne görev düşüyorsa, beraber çalışma kültürünü nasıl oluşturacaksak bir an önce yapalım. Çünkü gerçekten kötü durumdayız. Gerçekten bina stokumuzun durumu kötü, eski yapılar. 1999 öncesi yapıların hepsi sorgulanmalı, hepimiz o evlerde yaşıyoruz. Biz yaşamıyorsak bile annelerimiz babalarımız yaşıyor. Bitişik nizam 8 katlı, altı ticarethane olmuş, kolonuna, dış cephesine, duvarına zarar verilmiş mi verilmemiş mi belli olmayan bu tür binalarda yaşıyoruz risk içindeyiz ve yüksek sıvılaşmanın olduğu bir şehrin üstündeyiz. Bir deprem olduğunda, söylemek bile istemiyorum, burada kaç binanın yıkılacağının rakamlarını biliyoruz, bunlar korkunç rakamlar. O yüzden herkesi uzlaşmaya davet ediyorum…”
AK PARTİ İL BAŞKANI İLE MİLLETVEKİLLERİ BÜYÜKŞEHİR İLE BİRLİKTE ÇÖZÜM ÜRETMELİ
Büyükşehir, Odunpazarı ve Tepebaşı Belediyeleri, İnşaat Mühendisleri Odası ile protokol imzalayarak şehirdeki binalar tek tek incelenerek envanteri çıkarıldı…
“Hangi bölgelerdeki binalar riskli” belirlendi…
Yukarıda da yazdım…
Şehirdeki depreme dayanıksız binaların yenilenmesi sadece belediyelerin kaynaklarıyla mümkün değil…
Belediyelerin bütçeleri belli…
Kaldı ki “siz yenileyin” demek insafsızlık olur…
Mutlak ama mutlak devletin de kaynak desteği sağlaması şart…
İnsan canını ilgilendirdiği için şehirlerdeki eski binaları depreme dayanıklı hale getirmek iktidarlarında başlıca görevi…
Bu konuda ivedilikle AK Parti İl Başkanı ile milletvekilleri, Büyükşehir, Odunpazarı, Tepebaşı Belediye Başkanları ve yetkilileri, hatta Jeoloji Mühendisleri, İnşaat Mühendisleri, Jeofizik Mühendisleri Odaları, Çevre Şehircilik ile AFAD İl Müdürlüklerinin temsilcilerinin katılacakları bir toplantı yapılmalı…
Dönüşümün öncelikle nerelerde yapılması karara bağlanarak birlikte Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanına giderek kaynak desteği istenmeli…
“Sen yapmadın, ben yapacaktım sen engelledin” tartışmaları bir kenara bırakılmalı…
Yarın meydana gelebilecek olası bir depremde can kayıpları yaşanırsa bundan taşın altına elini koymayan her kim ve kimlerse bunun hesabını bırakın kula, Allah’a nasıl verecek?
Enkaz altında can veren insanların yakınlarının yüzüne nasıl bakacaklar?
Bu konuda Valimiz Sayın Hüseyin Aksoy’da devreye girmeli…
Gerekirse deprem öncesi alınması gereken önlemler ile dönüşümlerin hangi mahalle ve semtlerden başlayacağının belirleneceği toplantılar valimizin başkanlığında yapılmalı…