Merhaba Değerli Okurlar;
Geçtiğimiz hafta eski eşten alınan nafakanın artıp artmayacağı konusunda ilgili yargıtay kararları çerçevesinde değerlendirmelerde bulunmuştuk.
Bu hafta ise gündemde olan kadının soyadı ile ilgili olan yeni yargı paketini kanunlar, yargıtay kararları ile birlikte değerlendireceğiz. Teklif de tartışmalara neden olan soyadı düzenlemesi yer alıyor. Düzenlemeye göre kadın, evlenince eşinin soyadını alacak. Evlendirme memuru veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kendi soyadını da kullanabilecek.
9. YARGI PAKETİ NEDİR?
23 farklı kanun, 3 kanun hükmünde kararnamede değişiklik veya düzenleme içeren ve Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararları doğrultusunda yapılan düzenlemelerin de yer aldığı bir Yargı Paketidir.
Peki bu Yargı Paketinin bazı amaçları neler olacaktır?
•Hak arama hürriyetinin daha etkin şekilde kullanılabilmesi
•Uzlaşma görüşmelerinde tespit edilemeyen veya uzlaşmadan sonra ortaya çıkan zararlara ilişkin düzenlemeler
•TMSF 5 yıl süreyle kayyum olarak atanabilmesi
•Aile kurumunu güçlendirme
PAKETTEKİ BAZI ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER:
•Elektronik ortamda açık artırma suretiyle satışta teklifler arasındaki fark, satışa çıkarılan malın muhammen kıymetinin binde beşinden ve her halde 1000 Türk lirasından az olamayacak.
•Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı'nda soru sorulacak alanlar arasına "milletlerarası hukuk", "milletlerarası özel hukuk", "genel kamu hukuku ve sosyal güvenlik hukuku" eklenecek ve soru sayısı 100'den 120'ye çıkarılacak.
•Konusu 31 bin Türk lirasını geçmeyen vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında idare ve vergi mahkemelerince verilen kararlar kesin olacak, bunlara karşı istinaf yoluna başvurulamayacak.
•Hakim ve Savcı Yardımcılığı mülakatına çağrılacak aday sayısı mevcut kanun hükmüne göre iki katı fazlası çağrılırken düzenlemeyle ilan edilen kadro sayısının bir katı fazlası aday mülakata çağrılacak.
•Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olan hakaret suçu bakımından şikayet süresi, her ne suretle olursa olsun fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren iki yılı geçemeyecek.
•Uzlaştırmacı olmak için hukuk mezunu olma şartı getirilecek.
•Şirketlere veya malvarlığı değerlerine kayyum atanmasına karar verildiği takdirde, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 yıl süreyle Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) kayyum olarak atanabilecek …
Şimdi ise 9. Yargı Paketinin en tartışmalı konusuna gelelim:
PEKİ BU SOYADI DÜZENLEMESİ NEDEN TARTIŞMALI BİR KONU?
Türk Medeni Kanunu m. 187 uyarınca, kadın evlenmekle kocasının soyadını alır. Anayasa Mahkemesi verdiği kararla ilgili hükmü iptal edinceye kadar bu şekildeydi. Mülga hükme göre kadın, evlenirken kocasının soyadını almak zorundaydı fakat dilerse kendi soyadını da kocasının soyadı önünde kullanma hakkına sahipti. TMK 187’nin eşitsizlik yarattığı düşüncesiyle AYM’ye yapılan başvurular neticesinde hüküm iptal edilmiştir. Soyadın kadının hakkında birçok bilgi vermesi, sadece kadının soyadının değişmesi, evlenen ya da boşanan sadece kadınmış gibi oluşan sorunlar neticesinde soyadı gündeme gelen önemli bir tartışma konusudur. Tabi yalnız kadının değil evlenen çiftlerin çocuklarının soyadının ne olacağı da başka bir tartışma konusudur.
TMK M.187’NİN İPTALİ SONRASI OLUŞAN DURUM NEDİR?
İptal kararı gereğince evlenen kadın bekarlık soyadını tek başına kullanma hakkına kavuşmuştur. Kadın yapacağı beyan ile hem kendi kızlık soyadını hem de eşinin soyadını birlikte de kullanabilir.
İPTAL KARARINDAN ÖNCE KADINLAR HİÇ Mİ KIZLIK SOYADINI KULLANAMAZDI?
2015 yılında eşitlik ilkesine değinilmiş ve Yargıtay Genel Hukuk Kararı ile dava açılarak kızlık soyadı kullanılması mümkün hale getirilmiştir.
Dava açılarak kullanılabiliyorsa AYM’nin iptal kararının faydası oldu mu olmadı mı sorusuna gelirsek:
İptal kararıyla birlikte dava açılmasına gerek olmadan beyanın yeterli görülmesi kararın iptalinin faydasıdır. Artık daha kolay yoldan kadınlar kızlık soyadını kullanabileceklerdir.
KADIN EVLENMEDEN ÖNCEKİ SOYADI ARTIK KULLANAMAYACAK MI ?
"Kadının soyadı" düzenlemesine göre 9. Yargı Paketi’nde, AYM’nin iptal gerekçesi dikkate alınmadı ve iptal edilen düzenlemedeki gibi kadının bekarlık soyadını ancak eşinin soyadıyla birlikte kullanabileceği belirtildi.Gerekçe ise, “anne ve babanın ayrı ayrı soyadı kullanmalarının, çocuk üzerinde olumsuz etkiler doğurabileceği, çocuğun hangi soyadını kullanacağını tartışma konusu haline getireceği” savunuldu.
Teklifte ise, kadının soyadı, kendi soyadı ile daha önceki kocasının soyadından oluşuyorsa bu soyadlarından sadece birisini evleneceği kocasının soyadının önünde kullanabilecek.
AV.ASLICAN ÖZGÜR İLELİ
HUKUKLA KALIN…