Kahve çekirdeğinde tamamen ithalatçı bir ülke olan Türkiye’de döviz artışları ve iklim değişikliği kahve fiyatlarını uçurdu. Özellikle son 5 yılda fiyatlar yüzde 900 civarında artarken, 2019 yılında ortalama 8 liraya satılan bir fincan kahve, bugün ortalama 80 liradan satılıyor. Kahve üreticisi ve işletmeci Erhan Güngör, fiyatların döviz kuru ve girdi maliyetlerindeki artıştan dolayı yükseldiğini söyledi. 2015 yılından beri bu sektörde faaliyet gösterdiğini belirten Güngör, “Kahve sektörü, hele ki üreticiyseniz, direkt dolar endeksli. Çünkü kahve Türkiye’de yetişmiyor. Bu yüzden dolar veya euro bazlı alıyorsunuz. O yüzden 2015’ten bu yana fiyatlar çok yükseldi. 2015 yılında dolar 2 lira civarındayken bugün 32 lirayı buldu. Kahveyi kavururken de bir kaybı oluyor. 5 kilogram kahve kavurduğunuzda 4 kilo 200 gram gibi çıkabiliyor. Kavurma kaybı, kâr marjı, personel gideri, kira masrafları derken fiyatlar da eskisine göre çok daha pahalı hale geldi. İlk zamanlar 1 kilogram kahveyi toptanda 50 - 60 liradan satarken, bugün o kahveyi 350 – 400 liradan satmanız gerekiyor. Biz fiyatları kalitemize göre uygun tutmamıza rağmen 2019 yılında 10 lira olan Türk kahvesi bugün 65 lira. Üstelik kâr marjını düşürerek koyduğumuzda fiyatlar bu halde” dedi. İklim değişikliğinden dolayı kahve üretiminde azalma olduğunu, bunun da fiyatlara yansıdığını belirten Güngör, “Kahve ekvator kuşağına yakın yerlerde yetişiyor. Küresel ısınmadan ve iklim değişikliğinden dolayı, Kolombiya’da 110 yıllık bir üretici batma noktasına geldi. Onlar da elindeki kahveyi yüksek fiyattan satmaya çalışıyorlar. Bu da kahve fiyatlarını etkiliyor. Hepsi birbiriyle ilişkili” ifadelerini kullandı.
ÖĞRENCİYE LÜKS OLDU
2019 yılında üniversite öğrencileri için 500 lira olan KYK bursu, 2024 yılında 2 bin liraya yükseldi. Ancak yalnızca kahve fiyatlarıyla bile kıyaslandığında ortaya çıkan tablo alım gücünün ne kadar düştüğünü gösteriyor. 2019 yılında KYK bursuyla 62 fincan kahve alınabiliyorken, bugün yalnızca 25 adet alınabiliyor.
