7 maddede istihdam ve işgücü yapımız

Tüm bunları doğru tanımlamak, doğru anlamlandırmak değişen bu ekonomik anlayış içinde çok önem taşıyor. Bunun için de toplumların sahip olduğu ekonomik potansiyelin farkına varması, gücünü görmesi, güçlü ve zayıf olduğu alanları tanımlaması gerekiyor.
Bu anlayış içinde Eskişehir’in dâhil olduğu ve Bursa ve Bilecik illeri ile birlikte oluşturduğu TR41 bölgesinin potansiyeline bakmak gerekiyor. BEBKA tarafından hazırlanan raporlar bu potansiyeli gözler önüne seriyor.
TR41 bölgesinin İşgücü ve istihdamın yapısını ortaya koymak da yukarıda yazdığım nedenlerden dolayı büyük önem taşıyor. İşgücü ve istihdam yapımıza baktığımızda Türkiye ekonomisinde ve dünyada yaşanan ekonomik krizlerin bölgeyi olumsuz yönde etkilediği görülüyor.
Özellikle 2009 krizinin etkisinin belirgin bir şekilde yaşandığı ve bu kriz neticesinde erkeklerde işgücüne katılım oranının azalırken, kadınların ev gelirine destek olmak için iş piyasasına girişinde artışların gözlemlendiği ortaya çıkıyor. Eskişehir’de özellikle eğitim-öğretim nedeniyle işgücüne katılmayanlar diğer bölge illerine ve ülke geneline kıyasla daha yüksek olduğu görülüyor.
 Yine de kriz sonrası istihdamda yaşanan iyileşme sürecinin ülke geneline göre daha hızlı gerçekleştiği farkediliyor. 2012 yılında bölge işsizlik oranı Türkiye ortalaması olan % 7,9’un gerisine %7,4 dolaylarına kadar inmiş. Ayrıca, bölgedeki iş piyasasının genel olarak dinamik bir yapıya sahip olması ve genç işgücünün arzı ile örtüşmekte olduğunu da görülüyor.

İŞ GÜCÜNE KATILIM AB VE OECD’NİN ÇOK GERİSİNDE

1. Avrupa Birliği ve OECD ülkelerindeki işgücüne katılım oranları ile kıyaslandığında, TR41 Bölgesinde işgücü katılım oranlarının çok düşük düzeyde kaldığı görülmektedir. Bölge özellikle 2009 krizinin etkisini belirgin bir şekilde yaşamış ve bu kriz neticesinde erkeklerde işgücüne katılım oranını azaltırken, kadınların ev gelirine destek olmak için iş piyasasına girişini artırmıştır.

KADINLAR, EMEKLİLER VE EĞİTİMSİZLER İŞGÜCÜNE KATILAMIYOR

2. Ülke genelinde olduğu gibi TR41 Bölgesinde de ev işleri ile meşgul olmaları sebebiyle başta kadınlar olmak üzere birçok insan işgücü piyasasına katılamamaktadır. Bu grubu emekliler ve eğitim nedeniyle işgücüne katılamayanlar takip etmektedir. Ayrıca özürlülük, yaşlılık ve hastalık sebebi ile işgücüne katılamayanların hem ülke hem de bölge genelinde azımsanmayacak derecede bir paya sahiptir. Eskişehir’de özellikle eğitim-öğretim nedeniyle işgücüne katılmayanlar diğer bölge illerine ve ülke geneline kıyasla daha yüksektir.

YAŞ İLERLEDİKÇE İŞGÜCÜ PİYASASINA KATILIM DÜŞÜYOR

3. Bölgedeki iş piyasasının genel olarak dinamik bir yapıya sahip olması bu anlamda işgücü arzı ile örtüşmektedir. Bölge geneline bakıldığında, genç işgücünün emek piyasasına katılım oranlarının ülke ortalamasının üzerinde olduğu görülürken bu oranlar yaş ortalaması artıkça ülke ortalamasının altına gerilemiştir.

EN YÜKSEK İSTİHDAM HİZMETLER SEKTÖRÜNDE

4. TR41 Bölgesi düşük istihdam oranlarına sahip bölgeler arasında yer almaktadır. Bölgede hizmetler sektöründe istihdam edilenler 44,7% ile istihdam içinde en büyük grubu oluştururken, sanayi sektörü 40,2%’lik pay ile hizmetler sektörünü takip etmektedir. İller özelinde istihdamın dağılımına bakıldığında, her ilde hizmetler sektörü en çok istihdam yaratan sektör konumunda iken, Bursa’da sanayi Bilecik’te de tarım sektörünün diğer illere kıyasla ön plana çıktığı görülmektedir.

ÜCRETLİ VE YEVMİYELİ ÇALIŞANLAR ANA GRUBU OLUŞTURUYOR

5. Yaş grupları itibariyle istihdamın dağılımına bakıldığında TR41 Bölgesi ülke geneline paralel bir dağılım göstermektedir. 15-24 ve 25-34 yaş aralığında istihdam edilenler ülke ortalamasının üzerinde oranlara sahiptir. 33-54 yaş aralığında istihdam edilenlerin oranı ülke ortalamasının altında yer alırken, bölgede 55 ve üzeri yaştaki istihdam edilenler ülke ortalamasının altındadır. Bölgede özellikle ücretli veya yevmiyeli çalışanların sayısının oransal olarak istihdamda ana grubu oluşturduğu ortaya çıkmaktadır.

İŞSİZLİK ORANINDA TÜRKİYE ORTALAMASININ ALTINDAYIZ

6. 2009 Krizi sonrası TR41 bölgesinde istihdamda yaşanan iyileşme süreci ülke geneline göre daha hızlı gerçekleşmiştir. 2012 yılında bölge işsizlik oranı 7,4% dolaylarına kadar inmiştir. Bölge illeri işsizlik oranları ele alındığında 2011 yılında Bilecik ili 5,3% işsizlik oranı ile ülke genelinde de en düşük işsizlik oranına sahip iller arasında yer almaktadır. Bursa ve Eskişehir ise sırası ile 7,0% ve 6,6% ile nispeten daha yüksek işsizlik oranlarına sahip olsa da Türkiye ortalaması olan 7,9% değerinin altında yer almaktadır. Ayrıca ülke genelinde olduğu gibi bölge genelinde kadın işsizlik oranlarının erkek işsizlik oranlarından yüksek olduğu görülmektedir.

GENÇ İŞSİZLİK ORANI YÜKSEK

7. TR41 bölgesinde genç işsizlik oranları yüksektir. Özellikle 15-24 ve 24-35 yaş grupları en yüksek işsizliğin olduğu yaş grupları olup bu durum ülke geneli ile paralellik göstermektedir. Bireylerin aldıkları eğitim düzeyi artıkça iş seçme eğilimlerinin artması özellikle yüksek eğitim almış gruplarda işsizlik oranlarını yükseltmektedir.

 
Kaynak: https://www.bebka.org.tr/admin/datas/yayins/bolgeplani2014_2023web.pdf